Wyjątkową rzeczą w Biblii jest to, że „bohaterowie wiary” – oczywiście z wyjątkiem Jezusa – byli dalecy od ideału człowieka. Biblia przedstawia ich „bez upiększeń”. Jeśli ktoś, tak jak ja, uwielbia historię i sporo czyta na temat starożytnych czasów, zaczyna dostrzegać, że w literaturze bohaterowie przedstawiani są w samych superlatywach. Przeważnie są to postaci bez żadnych wad. W Biblii jest inaczej. Moim zdaniem, realistyczne podejście do bohaterów w Biblii nadaje jej wiarygodności.

Moimi ulubionymi, najbardziej inspirującymi bohaterami w Biblii są najbliżsi uczniowie Jezusa z czasu Jego pobytu na ziemi 1. Zacznijmy od Piotra. Piotra, powszechnie uważanego za naczelnego apostoła, wyróżniała wątpliwa cecha – Piotr zaparł się Jezusa w noc, w którą Jezus potrzebował go najbardziej. Piotr zaparł się Jezusa nie raz, lecz trzy razy. „Lecz on począł się zaklinać i przysięgać: „Nie znam tego człowieka, o którym mówicie!”” 2 Przekleństwa? Zaklinanie się? Nie brzmi to szlachetnie ani świątobliwie.

Jan w swojej Ewangelii nazywa siebie „uczniem, którego miłował Jezus” 3. Ale Mateusz odnotowuje zdarzenie, które nie stawia ani Jana, ani jego brata, Jakuba, w dobrym świetle: Wtedy podeszła do Niego matka synów Zebedeusza ze swoimi synami i oddając Mu pokłon, o coś Go prosiła. On ją zapytał: “Czego pragniesz?” Rzekła Mu: “Powiedz, żeby ci dwaj moi synowie zasiedli w Twoim królestwie jeden po prawej, a drugi po lewej Twej stronie”. Odpowiadając Jezus rzekł: “Nie wiecie, o co prosicie. Czy możecie pić kielich, który Ja mam pić?” Odpowiedzieli Mu: “Możemy”. On rzekł do nich: “Kielich mój pić będziecie. Nie do Mnie jednak należy dać miejsce po mojej stronie prawej i lewej, ale [dostanie się ono] tym, dla których mój Ojciec je przygotował”. Gdy dziesięciu [pozostałych] to usłyszało, oburzyli się na tych dwóch braci.” 4

Nie był to pierwszy raz, kiedy uczniowie sprzeczali się o pierwszeństwo. „Tak przyszli do Kafarnaum. Gdy był w domu, zapytał ich: “O czym to rozprawialiście w drodze?”  Lecz oni milczeli, w drodze bowiem posprzeczali się między sobą o to, kto z nich jest największy.” 5

Mateusz, publikanin, czyli poborca podatkowy. Poborcy podatkowi w powszechnej opinii uchodzili za łajdaków i łotrów. W starożytnym Rzymie, publikanie zbierali podatki z podbitych terytoriów. Poborców podotkowych nikt nie kontrolował, każdą nadwyżkę zebranych podatków mogli pozostawić na swój własny użytek. Sami decydowali o wysokości podatków. Ten niezwykle bezwzględny i niesprawiedliwy system podatkowy niszczył biednych. Największe nazwiska w Rzymie stały za firmami zbierającymi podatki. Wśród nich byli na przykład Brutus i Kasjusz, konspiratorzy w spisku przeciwko Cezarowi. Ponieważ Rzymianie nie mogli angażować się w tego rodzaju interesy, ludzie pokroju Brutusa i Kasjusza zarządzali swoimi firmami za pośrednictwem osób trzecich.

Mateusz pracował właśnie w tej branży, najprawdopodobniej był podwykonawcą. Miał nawet swoje miejsce w jednej z bram miasta, gdzie pobierał cło na wszelkie towary wychodzące i wchodzące do miasta. W opnii żydowskiej, Mateusz uchodził za „nieczystego” właśnie przez wzgląd na prowadzone przez niego interesy z Gojami (nie- Żydami).

A pozostali uczniowie? Andrzej, Tadeusz, Filip oraz Nataniel (znany też jako Bartłomiej) to rzadko wspominane postaci w ewangeliach. Szymon, z kolei, to były członek grupy fanatyków  – agresywnych rewolucjonistów, którzy chcieli obalić rzymskich okupantów wraz z ich marionetkowymi władcami. I jeszcze Tomasz i jego „wyczyn”, czyli wątpienie w zmartwychwstanie Jezusa. Była też Maria Magdalena, rzekomo prostytutka zanim Jezus wypędził z niej siedem złych duchów 6 – to jej jako pierwszej Jezus pojawił się tuż po Swoim zmartwychwstaniu.

A co z bohaterem Dziejów Apostolskich? Paweł to nawrócony faryzeusz, który jak sam powiedział „ongiś … z niezwykłą gorliwością zwalczałem Kościół Boży i usiłowałem go zniszczyć.” 7

Ci właśnie uczniowie – zwyczajni ludzie, którzy stali się niezwyczajnymi poprzez swoją wiarę i wierność Jezusowi – są moimi bohaterami. Są dla mnie źródłem inspiracji, ponieważ pomimo swoich ludzkich słabości i braków, trwali w swojej wierze i dokonywali wspaniałych czynów dla Boga i dla swoich bliźnich.


  1. Patrz Ewangelia wg św. Marka 3:13-19
  2. Ewangelia wg św. Marka 14:71
  3. Ewangelia wg św. Jana 21:20
  4. Ewangelia wg św. Mateusza 20:20-24
  5. Ewangelia wg św. Marka 9:33-34
  6. Patrz Ewangelia wg św. Łukasza 8:2
  7. List do Galatów 1:13