Nasze ciała są świątynią Ducha Świętego,1 i Bóg zlecił nam dbać o nie dobrze i regularnie. Jezus zapłacił za nas najwyższą cenę, dlatego powinniśmy okazywać naszą wdzięczność poprzez inwestowanie w nasze zdrowie. Dbanie o nasze ciała i zdrowie to naturalna konsekwencja kochania siebie samego oraz doceniania daru życia, który otrzymaliśmy od Boga.

Możecie mieć poczucie, że nie jesteście w stanie dostroić się do poniższych wskazówek, ponieważ są one zbyt kosztowne, lub wymagają zbyt dużej ilości czasu. Czasami też mam takie poczucie. Ale koniec końców, dbanie o pozostawanie w dobrym zdrowiu zapobiega problemom zdrowotnym, które mogą być o wiele bardziej uciążliwe i kosztowne.

Przyjrzyjmy się pięciu punktom wyjścia do dobrego zdrowia i kondycji fizycznej. Oczywiście, w kwestiach zdrowotnych, zawsze będą pojawiać się różniące się opinie, dlatego każdy z nas musi podejmować własne decyzje w oparciu o to, co sprawdza się w naszym przypadku, z uwzględnieniem naszych konkretnych zdrowotnych potrzeb oraz sytuacji.

Numer 1. Podejmuj zdrowe wybory.

Jedną z kluczowych kwestii w utrzymaniu zdrowia i kondycji fizycznej jest jedzenie, które spożywamy. Na przestrzeni lat, pojawiło się wiele popularnych diet, oraz filozofii żywienia, ale po dodatkowych badaniach, niektóre wcześniejsze zalecenia w kwestii zdrowego odżywiania się zostały zrewidowane. Na przykład, kiedyś kładziony duży nacisk na diety niskotłuszczowe, w wyniku czego ludzie spożywali znacznie więcej węglowodanów, oraz przetworzonej żywności i zbóż (w postaci pieczywa, makaronów, itp.), a to skutkowało słabymi wynikami ogólnymi.

Generalnie, jeśli chcemy podejmować zrównoważone wybory żywieniowe, powinniśmy:

  • Spożywać różnorodne pokarmy w posiłkach przygotowywanych przez nas od zera. To oznacza unikanie przetworzonej oraz gotowej żywności.
  • Unikać cukru, wysokofruktozowego syropu kukurydzianego, oraz sztucznych słodzików.
  • Spożywać dużo świeżych owoców i warzyw, w różnorodnych kolorach.
  • Spożywać zdrowe tłuszcze zawierające kwasy tłuszczowe omega-3 występujące w orzechach, nasionach, awokado, a także oliwie z pierwszego tłoczenia, oraz oleju kokosowym z pierwszego tłoczenia.
  • Chronić zdrową florę bakteryjną jelit poprzez unikanie nadmiernego, lub niepotrzebnego spożywania antybiotyków, oraz poprzez spożywanie zrównoważonej diety ubogiej w cukry i przetworzone zboża, która zawiera naturalne probiotyki (korzystne bakterie), tj. niesłodzony jogurt naturalny, oraz inne sfermentowane pokarmy. To sprawi, że nas układ odpornościowy będzie silny.
  • Pić dużo czystej wody. Żyjąc w klimacie umiarkiwanym, powinniśmy wypijać codziennie ilość odpowiadającą połowie wagi naszego ciała wyrażoną w uncjach płynnych.
  • Ograniczać spożycie kofeiny i alkoholu.
  • Nie palić.

Numer 2. Utrzymuj prawidłową masę ciała.

Jeśli borykasz się z nadmierną wagą, lub otyłością, wiesz że jest to trudna walka. Nadwaga to obszerny problem. Według raportu BBC, liczba otyłych osób na świecie wzrosła czterokrotnie od 1980 roku.2

Nadwaga, lub otyłość to główny czynnik ryzyka chorób sercowo-naczyniowych (głównie chorób serca i udaru), cukrzycy, dolegliwości mięśniowo-szkieletowych (zwłaszcza choroby zwyrodnieniowej stawów), oraz niektórych rodzajów nowotworów.

Nadwadze i otyłości można w dużej mierze zapobiegać. Powrót do właściwej wagi nie jest łatwym zadaniem, ale z pomocą Boga jest możliwy. Biblia obiecuje, „W czynieniu dobrze nie ustawajmy, bo gdy pora nadejdzie, będziemy zbierać plony, o ile w pracy nie ustaniemy.”3

Numer 3. Ćwicz regularnie.

Wysiłek fizyczny jest konieczny, aby utrzymywać wagę ciała na prawidłowym poziomie—wzmacnia też zdrowie na wiele innych sposobów. Podwyższa energię; poprawia siłę, napięcie i wytrzymałość mięśni; sprawia, że czujemy się szczęśliwsi; zmniejsza stres, niepokój, przygnębienie; pomaga wyglądać i czuć się młodziej; zmniejsza tkankę tłuszczową i wzmania kości; poprawia koncentrację uwagi, zwiększa produktywność, oraz stymuluje kreatywność; wspomaga zdrowy sen; poprawia życie seksualne; wzmacnia odporność; poprawia ruchmość stawów; poprawia postawę; oraz leczy i zapobiega ponad 40 chorobom przewlekłym.4

Kluczem jest być aktywnym, ruszać się, ruszać się często. „Według Kliniki Mayo, siedzenie to nowe palenie. Zbyt długie siedzenie, trwające do 3, lub 4 godzin za jednym razem odpowiada wypalaniu półtorej paczki papierosów DZIENNIE.”5

Numer 4. Minimalizuj stres.

Stres pojawia się w naszym życiu w wyniku wielu różnych zmartwień, takich jak choroby, przewlekły ból, problemy finansowe, sprawy zawodowe, konflikty w relacjach, problemy rodzicielskie, itd.

Nieleczony, stale wysoki poziom stresu może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, między innymi zaburzeń lękowych, bezsenności, bólu mięśni, wysokiego ciśnienia krwi, oraz osłabionego układu odpornościowego. Badania pokazują, że stres może nawet przyczyniać się do rozwoju poważnych chorób, takich jak choroby serca, depresja, oraz otyłość, albo może powodować nasilenie istniejących już chorób.6

Istnieje wiele sposobów na zmniejszanie stresu w naszym życiu i każdy z nas musi wybrać to, co w jego przypadku sprawdza się. Często czuję się zestresowany, kiedy przemęczam się, jestem zbyt zapracowany, lub biorę na siebię zbyt dużą ilość spotkań i zobowiązań. Kiedy tak się dzieje, staram się świadomie zwolnić, odpocząć, zrelaksować, oraz znaleźć czas dla Boga. „Zrzuć swą troskę na Pana, a On cię podtrzyma; nie dopuści nigdy, by miał się zachwiać sprawiedliwy.”7

Numer 5. Ciesz się życiem, bądź szczęśliwy i miej pozytywne podejście do życia!

Oto kilka ciekawych spostrzeżeń z artykułu zatytułowanego „Szczęście jest kluczem do dłuższego życia”:

Ruut Veenhoven, profesor z Uniwersytetu Erazma w Rotterdamie [oświadczył]: „Szczęście nie leczy, ale chroni przed zachorowaniem.” …

Po przeglądnięciu 30 badań przeprowadzonych na całym świecie w okresach od roku do 60 lat, holenderski profesor stwierdził, że wpływ szczęścia na długowieczność jest porównywalny do wpływu palenia lub niepalenia papierosów.

Według niego, ten specjalny talent do dobrego samopoczucia może przedłużać życie o okres od 7.5 do 10 lat. …

Szczęśliwi ludzie mieli większą skłonność do dbania o masę swojego ciała, byli bardziej spostrzegawczy, jeśli chodzi o objawy chorób, mieli tendencję do większego umiarkowania w paleniu i piciu, oraz generalnie prowadzili zrowszy tryb życia.

Byli też bardziej aktywni, bardziej otwarci na świat, pewniejsi siebie, dokonywali lepszych wyborów i mieli bogatsze życie towarzyskie.8

Zakończę kilkoma zdaniami z pierwszej części książki Rick’a Warren’a, The Daniel Plan (Plan Daniela):

Zdrowie to coś więcej niż program. Zdrowie wynika z uznania i wykorzystywania Bożej siły w naszym życiu oraz traktowania naszego ciała i umysłu z troską, którą On zaplanował.

Gdzie Bóg prowadzi, tam zaopatrza. Do czego Bóg nas powołuje, On też nas wyposaża. On nie potrzebuje naszej siły, ani silnej woli, ale potrzebuje naszego oddania. On chce, abyśmy żyli pełnią życia, które obejmuje żywą wiarę, oraz pełne energii ciało i umysł. Ale musimy polegać na Jezusie. …

Musimy wierzyć, że staniemy się zdrowi, nawet jeśli tego jeszcze nie widzimy. List do Hebrajczyków 11:1 mówi, „Wiara zaś jest poręką tych dóbr, których się spodziewamy, dowodem tych rzeczywistości, których nie widzimy.” …

Nigdy nie osiągniemy optymalnego zdrowia bez przykładania uwagi do duchowych aspektów naszego życia. … [Kluczem] nie jest przygotowanie się emocjonalne, lecz spoczęcie w Bożej łasce, aby Bóg mógł poprzez nas zrobić to czego pragnie.9


  1. Patrz 1 List do Koryntian 3:16–17
  2. Obesity quadruples to nearly one billion in developing world,” („Liczba ludzi otyłych w krajach rozwijających się wzrosła czterokrotnie do około miliarda,”)  BBC News, 3.01.2014
  3. List do Galatów 6:9
  4. Powyższa lista została oparta na książce Rick’a Warren’a, The Daniel Plan: 40 Days to a Healthier Life (Plan Daniela: 40 dni do zdrowszego życia) (Grand Rapids, MI: Zondervan, 2013), 41
  5. W oparciu o następujący artykuł: James Vlashos, “Is Sitting a Lethal Activity?” („Czy siedzenie to śmiertelna czynność?”) The New York Times, 14.04.2011
  6. Alexandra Sifferlin, “The Most Stressed-Out Generation? Young Adults,” („Najbardziej zestresowane pokolenie? Młodzi dorośli,”) TIME, 7.02.2013
  7. Księga Psalmów 55:22
  8. „Szczęście jest kluczem do dłuższego życia,” AFP, 14.08.2008
  9. Warren, The Daniel Plan (Plan Daniela), 33–34,52