Ebenezer Scrooge i Grinch—czy kiedykolwiek solidaryzowałeś się z nimi przy zbliżającym się okresie Świąt Bożego Narodzenia? Albo mniej ekstremalnie, to znaczy w przeciwieństwie do wszystkich innych wokół siebie, poprostu nie czułeś tego wszędzie panującego bożonarodzeniowego ciepła i radości? Chciałbyś poznać sposób na to, aby mieć lepsze Boże Narodzenie w tym roku?

Kilka lat temu, pracowałam nad tekstem na temat Bożego Narodzenia na potrzeby portalu internetowego dla dzieci i natknęłam się na zdumiewającą informację: „Na początku dziewiętnastego wieku, Boże Narodzenie [w Ameryce Północnej] niemal całkowicie zanikło. Dla przykładu, w gazecie „The Times” z lat 1790 – 1835 nie znajdziemy ani jednej wzmianki na temat Bożego Narodzenia.

Zaciekawiona, zaczęłam szukać w Google, dlaczego Święta Bożego Narodzenia niemal zniknęły w tamtym okresie w historii Ameryki. Okazuje się, że wielu amerykańskich osadników z 17 wieku to Purytanie—grupa bardzo rygorystycznych Protestantów, którzy uważali, że Boże Narodzenie to święto katolickie w związku z czym nie powinni go obchodzić. I tak przez kolejne 200 lat, aż do początku 20 wieku, większość ludzi w Ameryce nie obchodziła Świąt Bożego Narodzenia, a ci którzy obchodzili to święto, robili to po cichu.

Święta Bożego Narodzenia nie były też obchodzone w Anglii za czasów Oliver’a Cromwell’a. Ale w 1660 roku, dwa lata po jego śmierci, zniesiono zakaz świętowania Bożego Narodzenia i przywrócono temu okresowi status święta. Jednak od połowy 17 wieku do końca 18 wieku—niemal 150 lat—obchody Bożego Narodzenia nie wyglądały tak jak to wyglada teraz. Większość świątecznych tradycji, które kultywujemy dziś pochodzą z epoki wiktoriańskiej. Co się zmieniło? Ważnym wydarzeniem było napisanie historii o Bożym Narodzeniu przez pewnego człowieka.

W 1843 roku, brytyjski powieściopisarz Charles Dickens (1812–1870) napisał „Opowieść Wigilijną” (A Christmas Carol). Oprócz tego, że jest to pierwsza opowieść o Bożym Narodzeniu, jest to też najprawdopodobniej najbardziej znana historia o Bożym Narodzeniu. W swojej noweli, Charles Dickens wyidealizował konkretny rodzaj Bożego Narodzenia, na którym opieramy teraz większość naszych bożonarodzeniowych wyobrażeń. Możemy pomyśleć sobie, że wspaniały opis świętowania Bożego Narodzenia, który autor przedstawił na przykładzie rodziny małego Tim’a odzwierciedla to w jaki sposób te święta obchodzono w Anglii—choinka, kolędy, świąteczny obiad, bycie razem, przekazywanie sobie prezentów. Ale nie taka była prawda. Przynajmniej nie w tamtym czasie.

„Kiedy czytamy, lub słuchamy „Opowieść Wigilijną,” mówi Bruce Forbes1 w wywiadzie dla miejscowego programu radiowego, „nie widzimy odzierciedlenia tego, jak wyglądały Święta Bożego Narodzenia w jego czasach; widzimy to jakich świąt Dickens pragnął.”

Na początku 19 wieku, „Panowało wysokie bezrobocie,” mówi John Jordan, badacz twórczości Dickens’a. „Panowała bieda i [Dickens] postrzegał Boże Narodzenie jako pewnego rodzaju siłę przeciwdziałającą negatywnym efektom rewolucji przemysłowej.” Tak więc, podziękujmy Charles’owi Dickens’owi za spojrzenie poza to, jak obchodzono Boże Narodzenie w tamtych czasach, oraz stworzenie wizji czegoś lepszego.

Krążę wokół sedna sprawy; to co chcę powiedzieć to, że nic nie zatrzymuje nas przed stworzeniem naszych własnych tradycji bożonarodzeniowych, które będą miały dla nas wyjątkowe znaczenie.

Kiedy dorastałam, miałam podobne do  Scrooge’a odczucia względem Świąt Bożego Narodzenia. Ale przez ostatnie kilka lat polubiłam Boże Narodzenie i myślę, że miało to związek ze stworzeniem moich własnych, nowych bożonarodzeniowych tradycji, oraz przypomnieniem sobie znaczenia starych tradycji. Zrozumiałam, że tradycje są potrzebne, aby upamiętniać to, co nie powinno być zapominane—i co powinno być celebrowane.

Oto trzy pytania, które mogą pomóc ci odkryć i stworzyć bożonarodzeniowe tradycje, które będziesz uwielbiać.  Być może będą to tradycje, które kultywowałeś w przeszłości, ale musisz zmienić do nich swoje podejście, albo odkryć na nowo cel ich praktykowania.

Nie musisz przywiązywać wagi do tego w jaki sposób obchodzono te tradycje w przeszłości, ponieważ przynajmniej według mnie, w bożonorodzeniowych tradycjach sensem powinno być przede wszystkim świętowanie miłości. Według mnie, jest to jedyny test, który twoje nowe bożonarodzeniowe tradycje powinny zdać.

Kogo kocham?

Sporządź listę osób, które wiele dla Ciebie znaczą. Celebruj swoją miłość robiąc coś z nimi, lub dla nich—coś co będzie dla nich znaczyć wiele. Możesz na przykład wybrać wspólne czytanie książki w okresie Bożego Narodzenia jako formę celebrowania bycia razem. Albo sporządź listę rzeczy, które możecie robić razem każdego dnia w okresie przed Bożym Narodzeniem. Możesz też podarować bliskiej osobie miły dla niej cytat, tekst piosenki, lub maleńki podarunek.

Nie ma tak naprawdę żadnych zasad; po prostu spraw, aby twoi bliscy czuli się kochani. A to w przypadku różnych osób oznacza coś innego. Więc, weź notatnik i zaczynaj.

Kogo Jezus chce, abym kochał?

Wiemy, że Jezus kocha każdego. Łatwo jest skupiać się na ludziach, którzy są daleko, ponieważ jeśli są oni tysiące kilometrów od nas, są zbyt daleko, abyśmy osobiście do nich wyciągali rękę. Dlatego, nie mam na myśli ludzi będących bardzo daleko. Mam na myśli ludzi w pobliżu—w twoim biurze, szkole, sąsiedztwie.

Pomyśl o okazjach do okazywania miłości innym. Miej na uwadze, że okazywanie miłości innym wymaga wyjścia poz strefę komfortu.

Jak mogę celebrować miłość? 

Niedawno kupiłam książkę na temat ręcznego robienia zabawek dla dzieci. Jest w niej rozdział o tym, jak wykonać świąteczne drobiazgi—drewniane skrzynie, malowane żółnierzyki, anielskie skrzydła, itp. Zamierzam zrobić zdobione papierowe torebki będące alternatywą dla świątecznych skarpet na prezenty. W czasie bożonarodzeniowego okresu, będę pisać liściki i szukać drobnych prezentów dla moich bratanków i siostrzenic i będę je wkładać do własnoręcznie wykonanych torebek z ich imionami.

Być może brzmi to banalnie, ale Boże Narodzenie nabrało wyjątkowego charakteru. Myślę, że to dlatego, że przy każdej czynności, której się podejmuję, każdej porcji ciastek, które piekę, każdym wieczorze, który spędzam z bliskimi, wiem, że robię to z powodu tej cudownej rzeczy zwanej miłością.

Pomyśl o wspaniałych rzeczach, które możesz zrobić dla tych, których kochasz; otocz swoje działania miłością—i tym sposobem będziesz mieć jedną z najwspanialszych bożonarodzeniowych tradycji.

To że od dawna tak wielu ludzi z całego świata gromadzi się i w określony sposób celebruje konkretne wydarzenie jest wspaniałe. To wtedy tradycje pełnią swoją funkcję—upamiętniają coś, co nie powinno być zapomniane—ale to jak to się robi może być kompletnie odmienne od tego, co było praktykowane do tej pory. Więc, bądźmy kreatywni!

Jeśli Święta Bożego Narodzenia wydają ci się nudne i wyświechtane, pomyśl o człowieku, który wyobraził sobie lepsze Święta Bożego Narodzenia i sam też spróbujesz stworzyć lepsze święta dla siebie.

  1. Bruce Forbes jest kierownikiem katedry religioznawstwa na uczelni Morningside College w Sioux City, w stanie Iowa ↑