Πριν λίγο καιρό, διάβασα ένα γνωμικό που αποδίδεται στον Κομφούκιο και ταιριάζει με το θέμα αυτού του τεύχους. Έχει να κάνει με το θέμα της επένδυσης σε ανθρώπους και τη σημασία της μάθησης: «Εάν το σχέδιό σας είναι για μια χρονιά, τότε φυτέψτε ρύζι. Αν είναι για δέκα χρόνια, τότε φυτέψτε δένδρα. Αν όμως είναι για εκατό χρόνια, τότε εκπαιδεύστε ανθρώπους».

Όμως λίγο πιο μετά και ενώ συνέχιζα την έρευνά μου στο ίντερνετ, είδα ότι το ίντερνετ έκανε λάθος, επειδή το γνωμικό αυτό στην ουσία αποδίδεται σε έναν άλλο Κινέζο φιλόσοφο με το όνομα Γκουάν Ζονγκ. Η ακριβής μετάφραση διαφέρει λιγάκι, όμως το γενικό νόημα είναι το ίδιο και προτιμώ την πιο πάνω μεστή έκδοσή του.

Τους τελευταίους 18 μήνες και λίγο παραπάνω, ο κόσμος μας έχει βιώσει μια πανδημία, πρωτοφανή και πρωτόγνωρη τα τελευταία 100 χρόνια. Εκατομμύρια άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και πολλοί περισσότεροι έχασαν την περιουσία τους ή υπέφεραν τεράστια αναστάτωση. Ακόμα και για εκείνους από εμάς που δεν υποφέραμε και τόσο πολύ, είχαμε αρκετό χρόνο και την ευκαιρία να αναλογιστούμε τα πράγματα και ίσως να εστιαστούμε ξανά σ’ εκείνα τα πράγματα που αληθινά αξίζουν στη ζωή.

Για παράδειγμα πολλοί γονείς είχαν την ευκαιρία να επανασυνδεθούν με τα παιδιά τους, τη μόρφωσή τους και την ανατροφή τους καθώς τα σχολεία σε πολλές χώρες, έκλεισαν για μία, ίσως και δύο ίσως και περισσότερες φορές. Εγώ προσωπικά έπρεπε να φρεσκαριστώ σε αρκετά θέματα όπως τη διαίρεση με δεκαδικούς, τη θερμοκρασία διαφόρων σωμάτων στο ηλιακό σύστημα και εκείνη την περίπτωση του Καίσαρα που ανέλαβε τη γονική ανατροφή ενός παιδιού που είχε με την Κλεοπάτρα. Όπως κάνει νύξη και το παραπάνω γνωμικό που σας ανέφερα, αυτό έδωσε ζωή στη σημασία της δια βίου μάθησης και μιας μάθησης που μπορεί να αποδίδει θετικά αποτελέσματα πολύ μετά αφότου φύγουμε απ’ τις σχολικές αίθουσες.

Αν και νομίζω ότι το γνωμικό του Γκουάν Ζονγκ περιέχει αρκετή αλήθεια, θεωρώ πως από μόνο του δεν αρκεί, επειδή υπάρχει μια ακόμα καλύτερη επένδυση, που έχει να κάνει με τους ίδιους τους ανθρώπους σε κάθε εποχή. Είναι η επένδυση εκείνη, που έχει να κάνει με τις καρδιές και τις ψυχές των ανθρώπων, με το να τους ακούμε, να τους καταλαβαίνουμε και να τους παρηγορούμε και – πάνω απ’ όλα – να τους γνωρίζουμε τον Ιησού, Εκείνον που μπορεί να συγχωρέσει το παρελθόν τους, να μεταμορφώσει το παρόν τους, να φωτίσει το μέλλον τους και να τους εγγυηθεί ένα μέλλον με αιώνια χαρά, εκπλήρωση και ειρήνη.