Η ζωή είναι δύσκολη μερικές φορές.

Όταν έχετε εργαστεί σκληρά πάνω σε κάτι, κι όμως δεν τα καταφέρατε, όταν τα όνειρά σας μένουν απραγματοποίητα και νοιώθετε ότι δεν μπορείτε να συνεχίσετε άλλο, τότε ίσως και να νοιώθετε σα να τα παρατάτε.

Όλοι μας το έχουμε νοιώσει αυτό κάποια στιγμή στη ζωή μας. Ίσως και να αντιμετωπίσατε μια τέτοια κατάσταση πρόσφατα. Ίσως και να νοιώθετε έτσι, αυτή τη στιγμή.

Όταν νοιώθετε καταπονημένοι και ισοπεδωμένοι, πώς μπορείτε να ξεπεράσετε αυτό το συναίσθημα;

Γνωρίζω πώς. Το γνωρίζετε κι εσείς επίσης.

Συνεχίζετε, ό,τι κι αν συμβαίνει! Όπως είπε και ο Ουίστον Τσόρτσιλ: «Αν περνάτε μέσα από την κόλαση, μη σταματάτε, συνεχίστε να προχωράτε».

Ίσως αυτό να απλοποιεί κατά πολύ ένα πολυσύνθετο θέμα, όμως για να μπορέσετε να εκπληρώσετε κάτι σημαντικό, πρέπει να συνεχίσετε να αγωνίζεστε καθημερινά, ανεξάρτητα απ’ τα εμπόδια που θα συναντήσετε. Όταν νοιώθετε απογοήτευση ίσως και αποτυχία, τότε είναι που πρέπει να προσπαθήσετε ξανά, να εργαστείτε πιο σκληρά, να μελετήσετε πιο πολύ και να προσευχηθείτε πιο απεγνωσμένα.

Όλα τα σπουδαία επιτεύγματα απαιτούν πολύ δουλειά και χρόνο. Όταν η πρόοδος είναι αργή και τα σχέδια μας ή τα όνειρά μας δεν πραγματοποιούνται τόσο γρήγορα όσο ελπίζαμε, είναι εύκολο να αναρωτηθούμε αν κάτι δεν πάει καλά. Πιο συχνά όμως, αυτό που πιστεύω προσωπικά, είναι πως όταν πέφτουμε πάνω σε ένα τοίχο, απλά περνάμε κάτι το φυσιολογικό στην πορεία προς την πρόοδο και την επιτυχία. Αυτός είναι ο δρόμος προς την εκπλήρωση.

Καθώς βρισκόμαστε στην αφετηρία προς μια νέα περιπέτεια προσμένοντας γρήγορα αποτελέσματα, αν κάτι τέτοιο δεν συμβεί – ή μάλλον συνήθως, όταν κάτι τέτοιο δεν συμβεί – μπορεί να νοιώσουμε δυσαρέσκεια και απογοήτευση, ίσως και να μπούμε στο πειρασμό να τα παρατήσουμε. Ενώ όταν αντιλαμβανόμαστε ότι το μονοπάτι προς τους στόχους μας πιθανόν δεν πρόκειται να είναι και τόσο εύκολο, τότε θα αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις μας με ενθουσιασμό και δεν θα πιανόμαστε απροετοίμαστοι, ούτε θα εκτροχιαστούμε όταν τα πράγματα γίνουν πολύ πιο μπερδεμένα, εξαντλητικά και χρονοβόρα από όσο προσδοκούσαμε.

Ο πρώην Εκπρόσωπος Τύπου στον Λευκό Οίκο, Τόνυ Σνόου, ο οποίος εκείνο το διάστημα έδινε αγώνα ενάντια στο καρκίνο, εξήγησε τις προκλήσεις της ζωής κάπως έτσι: «Μερικές φορές, ο Θεός μας εκπλήσσει. Όλοι μας θέλουμε να έχουμε μια απλή ζωή άνεσης, να είμαστε σίγουροι για το μέλλον και να μπορούμε να βλέπουμε μέχρι πού πάει ο δρόμος μας – όμως ο Θεός αρέσκεται να βγαίνει εκτός δρόμου. Μας βάζει σε δυσάρεστες καταστάσεις που δείχνουν να υπερβαίνουν τη δική μας αντοχή και κατανόηση – και όμως δεν το κάνουν. Χάρη στη δική Του αγάπη και χάρη, μπορούμε και υπομένουμε. Οι προκλήσεις που κάνουν το στομάχι μας να σφίγγεται, ενδυναμώνουν με έναν σταθερό τρόπο την πίστη μας και μας εμπλουτίζουν με σοφία και χαρά που δεν θα μπορούσαμε να είχαμε βιώσει διαφορετικά».

Υπάρχουν πολλές διαφορετικές προσεγγίσεις για να αντιμετωπίσετε τις αναποδιές και τις απογοητεύσεις. Δεν νομίζω να υπάρχει μια τέλεια συνταγή για να επιτευχθεί αυτό. Δεν υπάρχει ένας και μοναδικός κατάλογος με το «κάνε αυτό ή κάνε εκείνο» αν χρειάζεστε να συγκεντρώσετε όσο κουράγιο και δύναμη μπορείτε, ώστε να αντεπεξέλθετε στον φόβο, το άγχος, τη στεναχώρια, την απόγνωση ή οποιεσδήποτε άλλες προκλήσεις συνοδεύουν τις άγονες εποχές στη ζωή μας. Συχνά αντλώ μεγάλη έμπνευση από αληθινές ιστορίες ανθρώπων που κατάφεραν σπουδαία πράγματα παρ’ όλες τις αντιξοότητες ή τα σωματικά τους μειονεκτήματα. Τα αθλήματα προσφέρουν μερικά σπουδαία παραδείγματα αυτού του είδους, επειδή είναι πολύ γνωστά στο πλατύ κοινό και διαθέτουν ξεκάθαρους τρόπους μέτρησης των επιτευγμάτων τους. Για παράδειγμα:

Σε ένα αγώνα μεταξύ των Σικάγο Μπέρς και των Τζάιαντς της Νέας Υόρκης, ένας απ’ τους εκφωνητές σχολίασε το ότι ο Γουόλτερ Πέιτον, επιθετικός των Μπέρς στο κέντρο, είχε κάνει πάνω από εννέα μίλια τρεξίματος παιχνιδιού στη διάρκεια της καριέρας του, ενώ ο άλλος εκφωνητής συμπλήρωσε: «Και αυτό αν σκεφτεί κανείς ότι κάθε 4 μέτρα κάποιος αντίπαλος τον ρίχνει στο έδαφος!» Ο Γουόλτερ Πέιτον, που ήταν ο καλύτερος επιθετικός που υπήρξε, γνωρίζει πως ο καθένας – ακόμα και ο καλύτερος – πέφτει στο έδαφος. Το μυστικό της επιτυχίας βρίσκεται στο να σηκωθείς ξανά και να τρέξεις όσο πιο δυνατά μπορείς. 1

Τα αθλήματα δεν είναι ο μοναδικός τομέας που απαιτεί όραμα και επιμονή. Μπορείτε να ανακαλύψετε σπουδαία παραδείγματα σε κάθε τομέα της ζωής μαζί και σε αυτόν των επιχειρήσεων. Να μια πολύ γνωστή ιστορία:

Μια φορά ο Χένρυ Φορντ, ιδιοφυία στην κατασκευή αυτοκινήτων, είχε μια επαναστατική ιδέα για κάποιο νέο τύπο μηχανής, τον οποίο σήμερα γνωρίζουμε όλοι σαν τον V-8 τύπο μηχανής. Ο Φορντ ανυπομονούσε να βγάλει σε παραγωγή αυτή τη σπουδαία ιδέα που είχε. Μερικά από τα άτομα που εργάζονταν γι’ αυτόν, ετοίμασαν τα σχέδια και τα παρουσίασαν στους μηχανικούς. Αφού οι μηχανικοί μελέτησαν τα σχεδιαγράμματα, ένας – ένας έφταναν στο ίδιο συμπέρασμα, ότι δηλαδή το αφεντικό τους, αν και οραματιστής, δεν γνώριζε και πολλά για τις θεμελιώδεις αρχές της μηχανικής. Έπρεπε να του αναφέρουν με ευγενικό τρόπο ότι το όνειρό του δεν μπορούσε να γίνει πραγματικότητα.

Όταν ο Φορντ τους είπε, «Δεν πειράζει, ξεκινήστε την παραγωγή του», αυτοί του αποκρίθηκαν, «Μα είναι αδύνατο». «Συνεχίστε», τους διέταξε ο Φορντ, και «συνεχίστε μέχρι να τα καταφέρετε, ανεξάρτητα από το πόσος χρόνος απαιτείται».

Για έξη μήνες, προσπάθησαν, αγωνίστηκαν και δοκίμασαν ατελείωτα σχέδια. Τίποτα. Άλλοι έξη μήνες πέρασαν. Τίποτα. Στο τέλος της χρονιάς, ο Φορντ μίλησε με τους μηχανικούς του και για άλλη μια φορά και αυτοί του είπαν πάλι ότι αυτό που ήθελε ήταν αδύνατον να επιτευχθεί. Ο Φορντ τους είπε να συνεχίσουν, αυτοί το έκαναν και προχώρησαν στη κατασκευή της μηχανής V-8. 2

Μερικές φορές βάζω κι εγώ στόχους, όμως σε οτιδήποτε και αν εργάζομαι, καταλήγει να χρειάζεται πολύ περισσότερη χρονική διάρκεια απ’ ό,τι είχα σχεδιάσει ή πρόσμενα να έχει. Συχνά τα πράγματα δεν πάνε σύμφωνα με το δικό μας χρονοδιάγραμμα, ίσως όμως ο Θεός να έχει ένα διαφορετικό χρονοδιάγραμμα μια κι Αυτός έχει ένα μεγαλύτερο σχέδιο για μας. Αν έχουμε πίστη και αποφασιστικότητα, τότε δεν θα τα παρατήσουμε αμέσως, ούτε θα βρούμε δικαιολογίες όταν κάτι δεν φαίνεται να πηγαίνει όπως ελπίζαμε εμείς να πάει. Όπως είχε πει και η Έλεν Κέλερ: «Η στροφή σε έναν δρόμο δεν είναι το τέλος του δρόμου… εκτός και αν εσείς αποτύχετε να πάρετε τη στροφή».

Η ζωή δεν είναι πάντα ισορροπημένη. Μερικές φορές θα ανακαλύψετε ότι κάνετε διπλάσιο ή και τριπλάσιο χρόνο. Έχετε δουλειά, παιδιά, σπουδές, οικιακά, να φροντίσετε ασθενείς ή κάποιον ανάπηρο συγγενή ή κάποιο παιδί και ούτω καθεξής. Αυτές τις πραγματικά δύσκολες εποχές, ένας φίλος μου τις αποκαλεί «νεκρές χρονιές». Είναι εκείνες οι χρονιές που είστε περισσότερο απασχολημένοι απ’ ό,τι θα θέλατε, κοιμάστε και εξασκείστε λιγότερο, δεν έχετε καθόλου ελεύθερο χρόνο, είστε εντελώς εξαντλημένοι και σα να μην έφταναν όλα αυτά, δεν βλέπετε την πρόοδο ή την επιτυχία που ελπίζατε.

Μάλιστα, αυτές είναι οι «νεκρές χρονιές». Είναι δύσκολες και όμως, πρέπει να συνεχίσετε να τραβάτε προς τα μπροστά, πρέπει να επιμείνετε.

Είτε σπουδάζετε, είτε αρχίζετε μια επιχείρηση, είτε ξεκινάτε μια νέα καριέρα είτε μαθαίνετε μια νέα τέχνη ή με οτιδήποτε ασχολείστε, είναι σχεδόν εγγυημένο πως θα αντιμετωπίσετε προκλήσεις – και μάλιστα πολλές! Συχνά απαιτείται αρκετός χρόνος πριν πάρετε κάποιο αποτέλεσμα και ίσως και να αντιμετωπίσετε δυσκολίες ή εναντίωση στη πορεία. Πάρτε για παράδειγμα αυτό που είχε γράψει στο ημερολόγιό του ο σπουδαίος ευαγγελιστής και ιδρυτής της Εκκλησίας των Μεθοδιστών, Τζον Γουέσλεϊ:

Κυριακή, Πρωί, 5 Μαΐου  Κήρυξα στης Αγίας Άννας. Μου ζητήθηκε να μην επιστρέψω ξανά.
Κυριακή, Απόγευμα, 5 Μαΐου  Κήρυξα στου Άγιου Ιωάννη. Οι επίτροποι μου είπαν «Έβγα έξω και μην ξαναέρθεις».
Κυριακή, Πρωί, 12 Μαΐου Κήρυξα στου Αγίου Ιακώβου. Δεν μπορώ να επιστρέψω ούτε εκεί.
Κυριακή, Πρωί, 19 Μαΐου Κήρυξα σε κάποιον άλλον ναό. Οι επίτροποι συζήτησαν και είπαν να μη γυρίσω ξανά.
Κυριακή, Απόγευμα, 19 Μαΐου Κήρυξα στο δρόμο. Με έδιωξαν κι από εκεί.
Κυριακή, Πρωί, 26 Μαΐου Κήρυττα σε ένα λιβάδι και αμόλησαν ένα ταύρο ξοπίσω μου.
Κυριακή, Πρωί, 2 Ιουνίου Κήρυξα στα περίχωρα της πόλης. Με έδιωξαν και από εκεί.
Κυριακή, Απόγευμα, 2 Ιουνίου Κήρυξα σε ανοικτό χώρο. Δέκα χιλιάδες άνθρωποι ήλθαν να με ακούσουν.

Υπάρχουν πολλές αληθινές ιστορίες που απεικονίζουν τα θαύματα που συμβαίνουν, όταν εσείς αρνείστε να παραδοθείτε στις δυσκολίες. Η καθεμιά απ’ αυτές τις ιστορίες είναι μια μαρτυρία για τη δύναμη της επιμονής.

Το δίδαγμα για όλους μας είναι αυτό: Όταν δεν τα παρατάμε, όλα είναι εφικτά.


  1. Jeff Quandt όπως αναφέρεται στο βιβλίο του Irving Wallace, The Book of Lists (New York: Bantam Books, 1980)
  2. Napoleon Hill, Think and Grow Rich (Meridien, CT: The Ralston Society, 1937)