Το να γινόμαστε περισσότερο όμοιοι με τον Χριστό, σημαίνει να γινόμαστε καλύτεροι Χριστιανοί καθώς εφαρμόζουμε ολοένα και περισσότερο αυτά που μελετάμε στη Βίβλο, καθοδηγούμενοι από τη χάρη του Αγίου Πνεύματος. Το να εφαρμόζουμε τη Γραφή σημαίνει δύο πράγματα. Πρώτον, μας προσκαλεί να απομακρυνόμαστε από την ασέβεια και να αντιστεκόμαστε και να νικάμε την αμαρτία όσο το δυνατόν περισσότερο. Δεύτερον, μας προσκαλεί να ενδυθούμε τον Χριστό, 1 να ενστερνιστούμε τις ευσεβείς αρετές που αναφέρονται στην Γραφή και να ζούμε με τρόπο που ενισχύει τις αρετές αυτές στην καθημερινή μας ζωή.
Στο βιβλίο του, Cultivating Christian Character, 2 ο συγγραφέας Michael Zigarelli μετά από αξιολόγηση 5.000 Χριστιανών, ανακάλυψε ποιες αρετές δείχνει να βοηθάνε στην ανάπτυξη και την ωρίμανση του Χριστιανικού χαρακτήρα. Αναγνώρισε τρία χαρακτηριστικά που φαίνεται να είναι οι κύριοι θεμέλιοι λίθοι στην ανάπτυξη μιας τέτοιας Χριστοήθειας:
Υπάρχουν τρία χαρακτηριστικά γνωρίσματα που επεξηγούν καλύτερα γιατί οι Χριστιανοί με αρετές υψηλού βαθμού διαφέρουν από Χριστιανούς με μέτριες αρετές. Αυτά τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα – αυτοί οι τρεις πυλώνες επιτυχίας – είναι η ευγνωμοσύνη, η χαρούμενη διαβίωση και η Θεό-κεντρικότητα … Οι Χριστιανοί που έχουν σπείρει τους τρεις αυτούς σπόρους στο τρόπο ζωής που κάνουν, είναι αυτοί που είναι πιο πιθανόν να αποκομίσουν και έναν ανώτατο Χριστιανικό χαρακτήρα … να δουν εκδηλώσεις των καρπών του Πνεύματος στη ζωή τους. Οι θεμελιώδεις αλλά δύσκολες να εφαρμοστούν Χριστιανικές αρετές (όπως για παράδειγμα, η αγάπη, η εσωτερική γαλήνη, η υπομονή, η ευγένεια, η γενναιοδωρία, η πιστότητα, ο αυτοέλεγχος, η συμπόνια και η ικανότητα για συγχώρεση) όλες απορρέουν από τις ρίζες της ευγνωμοσύνης, της χαρούμενης διαβίωσης και της Θεό-κεντρικότητας. 3
Η ευγνωμοσύνη, είναι ένα στοιχείο-κλειδί για τη Χριστοήθεια, επειδή είναι μια «γονική αρετή» – μια αρετή που βοηθά να παράγει και άλλες θείες αρετές και έχει τη δύναμη να μεταμορφώνει τον χαρακτήρα μας. Αυτό είναι κάτι επίσης κοινά αποδεκτό και σε άλλα επιστημονικά πεδία όπως αυτό της ψυχολογίας και της αυτό-βελτίωσης επειδή συνεισφέρει στη βελτίωση της υγείας και της συναισθηματικής, κοινωνικής και ψυχολογικής ευεξίας του ατόμου. Η ευγνωμοσύνη θεωρείται παγκοσμίως σαν ένα βασικό θεμέλιο για μια καλύτερη και ευτυχέστερη ζωή.
Στην Αγία Γραφή, η ευγνωμοσύνη βασίζεται στην αρχή, ότι σε κάθε περίπτωση και οπουδήποτε, οι πιστοί θα πρέπει να ευχαριστούν τον Θεό, Εκείνον που τους δημιούργησε και τους λύτρωσε. Στην Παλαιά Διαθήκη η ευχαριστία, εκφράζεται πιο συχνά με την Εβραϊκή λέξη todah, που μεταφράζεται ως ευχαριστία και ευγνωμοσύνη. Με τον ίδιο τρόπο λέμε και το «σ’ ευχαριστώ» στη σύγχρονη Εβραϊκή γλώσσα.
Η Καινή Διαθήκη είναι επίσης γεμάτη παραδείγματα από εκφράσεις ευχαριστίας προς τον Θεό, καθώς επίσης και οδηγίες για το πώς να γίνει αυτό. Στην ουσία, μας έχει ειπωθεί να ευχαριστούμε τον Θεό για οτιδήποτε 4 και πάντοτε 5.
Καθώς αναπτύσσουμε μια τέτοια νοοτροπία ευγνωμοσύνης, αυτό αλλάζει τον τρόπο που βλέπουμε τα πράγματα στη ζωή και στην πορεία μάς δίνει έναν νέο τρόπο μέσα απ’ τον οποίο επεξεργαζόμαστε τις περιστάσεις μας. Αρχίζουμε να βλέπουμε τις εμπειρίες μας και οτιδήποτε έχουμε, μέσα από το φως της αγάπης του Θεού και αναγνωρίζουμε πως όπως και να έχουν τα πράγματα, θα μπορούσαν να ήταν και χειρότερα – όμως δεν είναι. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν κάνουμε ό,τι μπορούμε για να βελτιώσουμε την κατάστασή μας, όμως την αποτιμάμε με ευγνωμοσύνη.
Από μια άποψη, η ευγνωμοσύνη είναι ένας τρόπος σκέψης. Οποιεσδήποτε και να είναι οι συνθήκες μας, μπορούμε να επιλέξουμε να τις δούμε γεμάτοι ευχαριστία προς τον Θεό, για την αγάπη Του, την φροντίδα Του και την προμήθειά Του, αντί να τις συγκρίνουμε με των άλλων ή να θρηνούμε τη μοίρα μας στη ζωή. Απαιτεί να εστιάζουμε τις σκέψεις μας στις ευλογίες μας και όχι στο τι μας λείπει από τη ζωή ή πόσο καλύτερη θα μπορούσε να είναι η ζωή «αν μόνο…». Η ευγνωμοσύνη μας κάνει να θέλουμε αυτό που έχουμε, να είμαστε ικανοποιημένοι όπως και να ‘χουν τα πράγματα και να ευχαριστούμε τακτικά τον Θεό για τις ευλογίες μας, είτε αυτές είναι πενιχρές είτε άπλετες.
Συχνά είναι δύσκολο να νοιώθουμε ευγνώμονες όταν αντιμετωπίζουμε αντιξοότητες στη ζωή μας, όταν φαίνεται ότι η ζωή μας δεν έχει νόημα και ότι οι προσευχές μας παραμένουν αναπάντητες. Όμως μια νοοτροπία ευγνωμοσύνης δεν βασίζεται στα γεγονότα, αλλά είναι θεμελιωμένη στο πιστεύω ότι ο Θεός μας αγαπά, ακούει τις προσευχές μας και ότι πάντα θα υπάρχουν πράγματα για τα οποία θα είμαστε ευγνώμονες ακόμα και στις χειρότερες καταστάσεις.
Ένας τρόπος για να καλλιεργηθεί μια νοοτροπία ευγνωμοσύνης είναι με το να κρατάτε λογαριασμό για τα πράγματα που είστε ευγνώμονες. Με το να έχετε ένα ημερολόγιο όπου καταγράφετε όλα για όσα είστε ευγνώμονες βοηθά να θυμάστε και να εστιάζεστε στις ευλογίες σας, κάτι το οποίο θα σας βοηθήσει να αναπτύξετε μια νοοτροπία γεμάτη αισιοδοξία και ευγνωμοσύνη. Καθημερινά συμβαίνουν τόσα πολλά πράγματα, για τα οποία ο καθένας μας νοιώθει χαρά, όμως σπάνια βρίσκουμε τον χρόνο να τα αναγνωρίσουμε, με αποτέλεσμα να μην καταγράφονται συνειδητά στον νου μας ως ευλογίες.
Πρόσφατα άρχισα να κρατάω ένα τέτοιο ημερολόγιο και έμεινα έκπληκτος για τα πόσα πράγματα ένοιωθα ευγνώμων και τα οποία σπάνια είχα σκεφτεί. Η μέρα μου περνά γεμάτη από ευλογίες – όμως μέχρι να αρχίσω να καταγράφω πέντε πράγματα τα οποία μου έδιναν χαρά καθημερινά, ούτε που τα παρατηρούσα πριν. Βέβαια, συχνά ευχαριστούσα τον Θεό για τις ευλογίες μου, όμως το έκανα με γενικότητες. Ανακάλυψα πως από τότε που άρχισα να καταγράφω τις λεπτομέρειες με έχει βοηθήσει πάρα πολύ να αναλογίζομαι τις ευλογίες μου και να είμαι περισσότερο ευγνώμων για πολλά πράγματα τα οποία θεωρούσα δεδομένα για τόσα πολλά χρόνια.
Αυτό άρχισα να το κάνω πριν λίγο καιρό, όμως έχει αλλάξει τον τρόπο που αντιδρώ στις καταστάσεις. Μόλις χθες, ανακάλυψα ότι είχα ένα απρόσμενο λογαριασμό να πληρώσω και η πρώτη μου αντίδραση ήταν να δυσανασχετήσω, όμως αναθεώρησα τις σκέψεις μου και ευχαρίστησα τον Θεό που είχα τα χρήματα να τον πληρώσω και αυτό με έκανε να νιώσω πολύ καλύτερα.
Τόσα πολλά πράγματα στη ζωή μας, είτε απλά είναι αυτά, είτε σημαντικά, θα μπορούσαμε να τα αναγνωρίσουμε ως ευλογίες απ’ τον Θεό: Τα χαρίσματα και τα ταλέντα μας, τους στόχους που επιτύχαμε, οι ευκαιρίες που μας παρουσιάστηκαν, η υγεία μας, το αυτοκίνητο που επισκευάστηκε, το φαγητό στο τραπέζι, το νερό της βρύσης και ούτω καθεξής. Μετά έχουμε επίσης και οικογένεια και φίλους που μας αγαπάνε και άλλους που μας βοήθησαν ή μας φρόντισαν κατά κάποιο τρόπο. Με το να κρατάμε ένα ημερολόγιο, βοηθάει τον νου μας να μάθει να αναγνωρίζει όλες τις ευλογίες και στην πορεία η νοοτροπία μας μπορεί να αλλάξει, ώστε η ευγνωμοσύνη να μπορέσει να γίνει μέρος του ποιοι είμαστε και να μας βοηθήσει να μοιάσουμε περισσότερο στον Ιησού.
Το να θυμόμαστε τους φτωχούς στις προσευχές μας, είναι κάτι που μπορεί να εμπλουτίσει την ευγνωμοσύνη. Όταν προσευχόμαστε για εκείνους που έχουν λιγότερα από εμάς, μας θυμίζει πόσο δύσκολη είναι η ζωή για μερικούς και μας κάνει ευγνώμονες για τη δική μας ζωή. Όταν προσευχόμαστε για τους πρόσφυγες που έπρεπε να τα αφήσουν όλα πίσω τους και να διακινδυνεύσουν τη ζωή τους για να πάνε κάπου ασφαλέστερα, μας βοηθά να δούμε τη δική μας κατάσταση από τη σωστή πλευρά.
Για μας τώρα, σε σημείο αναφοράς μετατρέπεται η στερημένη χήρα, το πεινασμένο παιδάκι, ο άνεργος πατέρας, το άρρωστο μωρό, ο πρόσφυγας που αναγκάστηκε να φύγει λόγω του πολέμου, ο γείτονας του τρίτου κόσμου χωρίς τρεχούμενο νερό και ηλεκτρισμό. Το να προσευχόμαστε καθημερινά για αυτούς τους ανθρώπους είναι μια πρακτική που μας βοηθά να δούμε τους δικούς μας εαυτούς μέσα από το λαμπερό φως της θείας πρόνοιας και σαν αποτέλεσμα, κάποιος θα μπορούσε να βιώσει μια εκθαμβωτική σειρά από αλλαγές. Ο φθόνος μετατρέπεται σε εκπλήρωση. Η δυσανασχέτηση μετατρέπεται σε ικανοποίηση. Τα παράπονα μετατρέπονται σε δοξολογία. Ο καταλύτης που οδηγεί σε όλα αυτά είναι η ευγνωμοσύνη που έχει προέρθει από μια πιο ξεκάθαρη προοπτική, που είναι απόρροια του συλλογισμού όσον αφορά τους φτωχούς. 6
Σαν Χριστιανοί, διακατέχουμε την υπέρτατη ευλογία, που είναι η σωτηρία, τη γνώση ότι θα ζήσουμε για πάντα με τον Θεό. Έχουμε μια σχέση με τον Δημιουργό, Αυτόν που συντηρεί τα πάντα. Ο Θεός μας είναι επίσης και Πατέρας μας, ο Οποίος γνωρίζει τι χρειαζόμαστε και υπόσχεται να μας φροντίσει. Ανεξάρτητα απ’ τις συνθήκες μας, βρισκόμαστε μέσα στη δική Του παρουσία. Η ευγνωμοσύνη δεν μας είναι κάτι το έμφυτο, όμως καθώς πασχίζουμε να την κάνουμε μέρος της ζωής μας, θα τείνουμε να μοιάζουμε όλο και περισσότερο στον Χριστό.