Πολλά σύγχρονα δημοφιλή μηνύματα μας διδάσκουν να ζούμε τη στιγμή, να εξασκούμε επίγνωση, να παίρνουμε μια βαθειά ανάσα… Όμως μερικές φορές οι στιγμές μας είναι περισσότερο από στιγμές – μετατρέπονται σε εποχές. Και αυτό απαιτεί περισσότερες από μια ανάσες. Ένα απ’ τα υπέροχα πράγματα που έχουν συμβεί καθώς περνάνε τα χρόνια μου, είναι ότι έχω ζήσει για πολλές εποχές και το ίδιο και οι φίλοι μου. Αυτές οι εποχές, μας έχουν προσδώσει διορατικότητα και καθώς συνεχίζουμε να αποκτάμε εμπειρίες, μετατρέπονται σε πολύτιμους θησαυρούς.
Δεν ένοιωθα πάντοτε έτσι. Όμως μια μέρα, τα πρώτα εδάφια απ’ τον Εκκλησιαστή 3 άλλαξαν το σκεπτικό μου, όπως το παροιμιώδες «εύρηκα, εύρηκα» καθώς διάβασα το εξής:
Υπάρχει καιρός για κάθε πράγμα κάτω από τον ουρανό.
Καιρός να γεννιέται κανείς, και καιρός να πεθαίνει· καιρός να φυτεύει, και καιρός να ξεριζώνει το φυτεμένο·
Καιρός να φονεύει, και καιρός να γιατρεύει· καιρός να καταστρέφει, και καιρός να οικοδομεί·
Καιρός να κλαίει, και καιρός να γελάει· καιρός να πενθεί, και καιρός να χορεύει·
Καιρός να διασκορπίζει πέτρες, και καιρός να μαζεύει πέτρες·
Καιρός να εναγκαλίζεται, και καιρός να απομακρύνεται από τον εναγκαλισμό·
Καιρός να αποκτήσει, και καιρός να απολέσει· καιρός να φυλάττει, και καιρός να απορρίπτει·
Καιρός να σχίζει, και καιρός να ράβει· καιρός να τηρεί σιγή, και καιρός να μιλάει·
Καιρός να αγαπήσει, και καιρός να μισήσει· καιρός πολέμου, και καιρός ειρήνης. 1
Αυτά τα λόγια μου έκαναν τόση βαθειά εντύπωση, που αποφάσισα να τα απομνημονεύσω (κάτι όχι και τόσο εύκολο) και κάθε φορά που τα επαναλάμβανα, εύρισκα νέους τρόπους να τα εφαρμόσω. Για παράδειγμα το, καιρός να εναγκαλίζεται, και καιρός να απομακρύνεται από τον εναγκαλισμό· μπορεί να είναι όταν κάποιος τον οποίο αγαπώ είναι μακριά ή μπορεί να είναι η περίσταση που βρίσκομαι τώρα, ενώ γράφω αυτό, όταν δείχνουμε αγάπη με το να διατηρούμε την κοινωνική αποστασιοποίηση.
Μετά το τσουνάμι και τον σεισμό του 2010 στην Χιλή, γνωρίσαμε πολλές οικογένειες που κατέληξαν να περάσουν τρεις πολύ δύσκολους χειμώνες, γεμάτους βροχή, κρύο και λάσπη, μέσα σε πρόχειρα προσωρινά καταλύματα. Φάνηκε σαν μια αιωνιότητα. Στη διάρκεια εκείνων των χρόνων, βιώσαν έντονα το καιρός του να καταστρέφει και καιρός να οικοδομεί, καιρός να αποκτήσει και καιρός να απολέσει, και ο καιρός να φυλάττει, και καιρός να απορρίπτει·. Κατόπιν, ήρθε η μέρα που έκλεισαν τελικά και οι τελευταίοι προσωρινοί καταυλισμοί και η κάθε οικογένεια είχε το δικό της σπίτι ή διαμέρισμα. Και τότε ήταν ο καιρός να γελάει και ο καιρός να χορεύει.
Και η ζωή συνεχίζεται. Δέκα χρόνια έχουν περάσει από εκείνη τη νύχτα του σεισμού και του τσουνάμι. Η ανάμνηση, οι εμπειρίες, οι καιροί του κλάματος και του θρήνου και οι καιροί του γέλιου και του χορού είναι όλα μέρος εκείνης της εποχής. Η κάθε οικογένεια μπορεί να ανατρέξει σε όσα πέρασε, έχοντας αντιμετωπίσει τεράστιες προκλήσεις και έχοντας καταφέρει να ξεπεράσει το καθετί νικηφόρα.
Πέρασα πολλές εποχές σαν Χριστιανή απόστολος, ζώντας σε κάποια κοινότητα, ή σαν δασκάλα, ή κάνοντας τον κλόουν στα νοσοκομεία και με το να είμαι εθελόντρια αρωγής. Βίωσα επίσης καιρούς θρήνου και καιρούς γέλιου. Τώρα, καθώς ανατρέχω σε εκείνες τις εμπειρίες, η κάθε εποχή έχει μέσα της πολύτιμες αναμνήσεις, τις οποίες δεν θα άλλαζα με τίποτα.
Σκέφτηκα επίσης τις προάλλες, για περισσότερες εποχές:
Καιρός να είσαι παιδί και καιρός να μεγαλώσεις, καιρός να είσαι νέος και καιρός να γεράσεις.
Καιρός να είσαι γονιός και καιρός να είσαι παππούς, καιρός να βιάζεσαι και καιρός να αργοπορείς.
Καιρός να φροντίζεις και καιρός να σε φροντίζουν, καιρός με υγεία και καιρός με ασθένεια.
Καιρός να μαθαίνεις και καιρός να διδάσκεις, καιρός επιτυχίας και καιρός αποτυχίας.
Καιρός του να κάνεις λάθη και καιρός να μαθαίνεις, καιρός να συγχωράς και καιρός να σε συγχωρούν.
Καιρός πλούτου και καιρός ένδειας, καιρός πλεονάσματος και καιρός έλλειψης.
Αυτή την εποχή, ο σύζυγός μου κι εγώ περνάμε ήρεμα. Αν και επισήμως είμαστε «άτομα της τρίτης ηλικίας», συνεχίζουμε να απολαμβάνουμε καλή υγεία και διανοητικές ικανότητες. Συνεχίζουμε να είμαστε δραστήριοι από φυσικής άποψης, όμως πηγαίνουμε κάπως πιο σιγά και με τον δικό μας ρυθμό. Αφιερώνω περισσότερο χρόνο σε διάβασμα, μελέτη και στο να γράφω πράγματα που με ενδιαφέρουν πολύ. Έχουμε έναν κύκλο από ομοϊδεάτες και άλλα άτομα τα οποία φροντίζουμε πνευματικά και πάνω απ’ όλα συνεχίζουμε να μπορούμε να μοιραζόμαστε το μήνυμα του Θεού με άλλους.
Σκέφτομαι πως οι περισσότεροι από εμάς αναλογιζόμαστε με κάποιο δέος το πώς θα παιχθεί το τελευταίο σκηνικό της ζωής μας. Το «τι και αν» είναι σαν ένα σύννεφο από πάνω μας. Όμως, απ’ το παρελθόν έχουμε μάθει ότι ο Θεός είναι μαζί μας την κάθε εποχή, Ο Ύψιστος και ο Υπέρτατος, Αυτός που κατοικεί την αιωνιότητα, του οποίου το όνομα είναι ο Άγιος 2 συγκατοικεί επίσης μαζί μας εδώ και τώρα και όλα τα έκανε καλά, το καθένα στον καιρό του. 3