Όταν ο απόστολος Παύλος αναφερόταν σε μια ευσεβή ζωή, ανάφερε αυτά που αποκαλούσε «έργα της σάρκας», που περιλάμβαναν πράγματα όπως η εχθρότητα, οι φιλονικίες, η ζήλεια, οι θυμοί και ο φθόνος. 1 Κατόπιν συνέχιζε με το ότι ο Καρπός του Πνεύματος είναι η αγάπη, η χαρά, η ειρήνη, η υπομονή, η καλοσύνη, η αγαθοσύνη, η πιστότητα, η ηπιότητα, η εγκράτεια. Ενάντια σ’ αυτά δεν υφίσταται νόμος. 2 Ο καρπός του Πνεύματος είναι το αποτέλεσμα του Αγίου Πνεύματος μέσα μας, το οποίο μας κάνει να αναπτυχθούμε σε ευσέβεια και να γίνουμε μιμητές του Χριστού.
Μέσα σ’ αυτή τη λίστα του Παύλου, βρίσκουμε δύο μορφές απ’ τον καρπό του Πνεύματος που πάνε χέρι-χέρι, την αγαθοσύνη και την καλοσύνη. Διαβάζοντας αυτά που έχουν να μας πουν οι Γραφές για αυτές τις δύο ιδιότητες, μαθαίνουμε ότι και οι δύο περιγράφονται ως χαρακτηριστικά της φύσης του Θεού.
Αγαθός και ευθύς είναι ο Κύριος. 3
Όταν όμως, φανερώθηκε η καλοσύνη και η φιλανθρωπία τού Σωτήρα μας Θεού, όχι από έργα δικαιοσύνης, που εμείς πράξαμε, αλλά σύμφωνα με το έλεός Του μας έσωσε. 4
Επειδή ο Θεός είναι αγαθός και καλός και μας έχει δείξει τη δική Του αγαθοσύνη και καλοσύνη, μέσω της εξιλαστήριας θυσίας του Ιησού, που μας αφαίρεσε την ενοχή της αμαρτίας μας, έτσι κι εμείς με τη σειρά μας έχουμε κληθεί να είμαστε αγαθοί και καλοί στους άλλους.
Γίνεστε δε, ο ένας στον άλλον, χρήσιμοι, εύσπλαχνοι, συγχωρώντας ο ένας τον άλλον, όπως και ο Θεός συγχώρησε εσάς διαμέσου τού Χριστού. 5
Η αγαθοσύνη και η καλοσύνη μοιάζουν πάρα πολύ μεταξύ τους και οι όροι αυτοί χρησιμοποιούνται συχνά με εναλλακτικό τρόπο. Και οι δύο τους, εκφράζουν μια ενεργή επιθυμία να βοηθήσουν να εκπληρωθούν οι ανάγκες των άλλων. Ο Τζέρυ Μπρίτζες γράφει:
Η αγαθοσύνη είναι μια ειλικρινής επιθυμία για την ευτυχία των άλλων. Η καλοσύνη είναι η δραστηριότητα που προωθεί αυτή την ευτυχία. … Η καλοσύνη είναι αγαθοσύνη σε δράση – με λόγια και πράξεις. 6
Η αγαθοσύνη και η καλοσύνη δεν είναι κάτι που δείχνουμε σε εκείνους που αγαπάμε μόνο, αλλά σε όλους – ακόμα και σε κάποιον που ίσως να παρουσιάζεται ως αντίπαλος ή εχθρός, επειδή όταν το κάνουμε αυτό, μιμούμαστε την αγαθοσύνη του Θεού. Ο Ιησούς το ξεκαθάρισε αυτό, όταν είπε: «Εσείς, όμως, αγαπάτε τούς εχθρούς σας, και να αγαθοποιείτε, και να δανείζετε, χωρίς να ελπίζετε σε καμιά απολαβή· και ο μισθός σας θα είναι μεγάλος, και θα είστε γιοι τού Υψίστου· επειδή, Αυτός είναι αγαθός προς τους αχάριστους και πονηρούς. 7
Βέβαια, από τη φύση μας, τείνουμε να επιδεικνύουμε περισσότερη καλοσύνη προς εκείνους που γνωρίζουμε και είναι πιο κοντά μας, όμως το κάλεσμά μας είναι να αναπτύξουμε μια ευγενική και καλή ιδιοσυγκρασία ώστε να είμαστε ευαίσθητοι προς τους άλλους και πρόθυμοι να κάνουμε εκείνες τις πράξεις που εκδηλώνουν αγάπη.
Ως πιστοί, είμαστε νέες κτίσεις εν Χριστώ, 8, έχουμε μεταμορφωθεί με το Άγιο Πνεύμα και έχουμε κληθεί να κάνουμε καλό παντού, όπως έκανε και ο Ιησούς. Αυτός ήταν αφοσιωμένος στο καλό της ανθρωπότητας και μετέτρεψε αυτή την αφοσίωση σε πράξη με το να αγαπά, να φροντίζει και να ενεργεί με έναν τρόπο που επιδείκνυε αγαθοσύνη, καλοσύνη και φροντίδα για τους άλλους.
Συχνά, η αγαθοσύνη και η καλοσύνη εκδηλώνονται σε μεγαλύτερο βαθμό, όταν υφίστανται κάποιου είδους επείγουσες ανάγκες ή μια τεράστια ανάγκη που κάνει τους ανθρώπους, είτε είναι Χριστιανοί είτε όχι, να κάνουν κάτι για να βοηθήσουν τους άλλους. Πολλοί από εμάς, σε μια έκτακτη ανάγκη θα βοηθήσουμε, το οποίο όπως και να ‘χει, είναι ευγενικό και καλό, όμως η βιβλική κατανόηση αυτού του καρπού του Πνεύματος πάει ακόμα πιο μακριά. Είναι μια μεταμόρφωση απ’ τη φυσική μας τάση να νοιαζόμαστε μόνο για τον εαυτό μας, να είμαστε εγωιστές και να νοιαζόμαστε μόνο για τις δικές μας ανάγκες, προς μια ευσεβή φύση, επηρεασμένη απ’ το Άγιο Πνεύμα, που νοιάζεται και είναι πρόθυμη να κάνει κάτι για τις ανάγκες των άλλων. Έχει να κάνει με μια μεταμόρφωση που τείνει να μας προσδώσει μια βαθειά επιθυμία να αντανακλούμε τον Χριστό.
Το να είμαστε καλοκάγαθοι και καλοσυνάτοι με τους άλλους, εννοείται ότι είναι κάτι που πρέπει να συμβαίνει καθημερινά και όχι σε ένα σποραδικό περιστατικό όταν κάνουμε κάτι το ασυνήθιστο ή το ηρωικό. Οι περισσότερες ευκαιρίες μας για μια παρατεταμένη καλοσύνη που κάνει καλό στους άλλους, ανευρίσκονται στις απλές καθημερινές δραστηριότητες.
Η Γραφή μας διδάσκει να μην αποβλέπουμε στα δικά μας ενδιαφέροντα μόνο, αλλά και τα ενδιαφέροντα των άλλων. 9 Και αυτό απαιτεί έναν αγώνα, ενάντια στην έμφυτή μας εγωιστικότητα και με το να ενεργούμε σκόπιμα με τρόπους που αντιβαίνουν στην ανθρώπινη φύση μας. Τα περισσότερα πράγματα που κάνουμε για να γίνουμε περισσότερο μιμητές του Χριστού κονταροχτυπιούνται με την ανθρώπινη φύση μας. Το να πασχίζουμε να μοιάσουμε περισσότερο με τον Ιησού απαιτεί μια αλλαγή καρδιάς, σκεπτικού και πράξεων, επειδή οι αλλαγές αυτές πρέπει να εδραιωθούν βαθειά μέσα μας.
Η συγγραφέας Κέλυ Μίντερ έγραψε:
Αντιλήφθηκα πόσο κεντρικό ρόλο παίζει η καρδιά σε όλες [τις αρετές]. Απλά δεν υπάρχει τρόπος να αποσυνδέσω την καρδιά μου απ’ τις πράξεις μου, ειδικά όταν έχει να κάνει με τα χαρακτηριστικά του Ιησού. Αν η καρδιά μου είναι γεμάτη περηφάνια και υπεροψία, δεν πρόκειται να επιδείξω έλεος και υπομονή σε όσους συναντώ. Όταν η καρδιά μου είναι γεμάτη από ζήλεια και θυμό, η καλοσύνη και η συγχώρεση δεν θα υφίστανται στη ζωή μου. Ενώ αντιθέτως, όταν ο Θεός έχει μαλακώσει τις καρδιές μας, μας έχει ταπεινώσει και μας έχει ευθυγραμμίσει με το δικό Του Πνεύμα, τότε θα μας είναι δύσκολο να σταματήσουμε τη μετάδοση της καλοσύνης, της χαράς και της αγάπης. 10
Με τι μοιάζουν η αγαθότητα και η καλοσύνη; Εμφανίζονται στην ομιλία μας όταν τα λόγια που λέμε στους άλλους είναι αναμειγμένα με αγάπη και στοργή για αυτούς, όταν τους ακούμε με προσοχή, στο τι έχουν να μας πουν, όταν τους δίνουμε όλη μας την προσοχή, ενώ θα προτιμούσαμε να κάνουμε κάτι άλλο. Τις αναγνωρίζουμε σε εκείνους που δείχνουν αυτοθυσία , που δίνουν απ’ τα υπάρχοντά τους, τον χρόνο τους ή την προσοχή τους σε κάποιον που έχει ανάγκη. Δείχνουν γνήσιο ενδιαφέρον και έγνοια για τους άλλους. Γυρνάνε το άλλο μάγουλο όταν κάποιος τους πληγώνει. Μας βοηθάνε να κρατήσουμε το στόμα μας κλειστό όταν κάποιος μας έχει πει κάτι προσβλητικό ή οδυνηρό. Δεν επιδιώκουν αντεκδίκηση, αλλά συγχώρεση. Τόσο η αγαθοσύνη όσο και η καλοσύνη πηγάζουν από καρδιές που είναι γεμάτες με αγάπη, συμπόνια και έλεος.
Οι καλοκάγαθοι άνθρωποι δεν κουτσομπολεύουν. Δεν προδίδουν την εμπιστοσύνη. Επιδεικνύουν υπομονή. Δεν είναι εγωκεντρικοί. Δεν θυμώνουν εύκολα ούτε εκρήγνυνται. Δεν μιλάνε συνεχώς για τον εαυτό τους, ούτε τραβάνε την προσοχή πάνω τους. Δεν είναι μικροπρεπείς. 11
Μια και θέλουμε να είμαστε μιμητές του Χριστού, είναι μια πρόκληση για μας να δίνουμε τη ζωή μας για τους άλλους. Αυτό σημαίνει να δίνουμε απ’ το χρόνο μας στους άλλους, όπως στο ταίρι μας, στα παιδιά μας και άλλα αγαπημένα μας πρόσωπα, ώστε αυτοί να νοιώθουνε αγαπημένοι και πολύτιμοι. Μπορεί να σημαίνει απλά πράγματα, όπως το να πλένουμε τα πιάτα, να βγάζουμε έξω τα σκουπίδια ή να παίζουμε εμείς με τα παιδιά ώστε να μπορεί να ξεκουραστεί ο/η σύζυγός μας. Σημαίνει επίσης το να είμαστε καλοί με εκείνους που δεν είναι μέρος της οικογένειάς μας, ούτε είναι γνωστοί μας. Σημαίνει να δείχνουμε καλοσύνη με το να προσφέρουμε σε εκείνους που το έχουν ανάγκη, ακόμα και αν μας είναι πολύ δύσκολο να το κάνουμε. Να λέμε έναν καλό λόγο σε κάποιον, ακόμα και όταν εμείς οι ίδιοι περνάμε πολύ δύσκολα, και υπάρχουν και άλλοι αμέτρητοι τρόποι που μπορούμε να δείχνουμε καλοσύνη στους γύρω μας.
Καλοσύνη σημαίνει λόγια αγάπης και πράξεις φροντίδας. Είναι το να έχουμε συμπονετική καρδιά και να κάνουμε τη συμπόνια και την αγάπη μας πράξη. Όλοι μας έχουμε ευκαιρίες να είμαστε καλοί με τους άλλους στη διάρκεια της ημέρας μας. Μπορούμε να προσφέρουμε έναν ευγενικό λόγο, να δώσουμε ένα χέρι βοήθειας, να κάνουμε μια πράξη – ίσως και όταν αυτά περνάνε απαρατήρητα, με σκοπό να ενεργούμε με αγάπη και να κάνουμε τη ζωή των άλλων πιο ευχάριστη. Σίγουρα θα μας πάρει χρόνο και προσπάθεια και μερικές φορές θα μας κοστίσει και οικονομικά, όμως αξίζει την θυσία, καθώς αντικατοπτρίζει την αγάπη του Ιησού στους άλλους και ευχαριστεί τον Κύριο.
Ο Ιησούς μας έδωσε μια ιδέα για το πόσο σπουδαίο θεωρεί ο Θεός το να δείχνουμε αγαθοσύνη και καλοσύνη, με τα παρακάτω λόγια Του, όσον αφορά την επερχόμενη μέρα της κρίσης:
Τότε, ο βασιλιάς θα πει σ’ αυτούς που θα είναι από τα δεξιά του: Ελάτε, οι ευλογημένοι τού Πατέρα μου, κληρονομήστε τη βασιλεία, που είναι ετοιμασμένη σε σας από τη δημιουργία τού κόσμου· επειδή, πείνασα, και μου δώσατε να φάω· δίψασα και μου δώσατε να πιω· ξένος ήμουν, και με φιλοξενήσατε· γυμνός ήμουν, και με ντύσατε· ασθένησα, και με επισκεφθήκατε· σε φυλακή ήμουν, και ήρθατε σε μένα. Τότε, οι δίκαιοι θα του απαντήσουν, λέγοντας: Κύριε, πότε σε είδαμε να πεινάς, και σε θρέψαμε; Ή, να διψάς, και σου δώσαμε να πιεις; Και πότε σε είδαμε ξένον, και σε φιλοξενήσαμε; Ή γυμνό, και σε ντύσαμε; Και πότε σε είδαμε ασθενή ή σε φυλακή, και ήρθαμε σε σένα; Και απαντώντας ο βασιλιάς, θα τους πει: Σας διαβεβαιώνω, καθόσον το αυτό κάνατε σε έναν από τούτους τούς ελάχιστους αδελφούς μου, το κάνατε σε μένα». 12
- βλ. Γαλάτες 5:19-21↑
- Γαλάτες 5:22-23↑
- Ψαλμός 25:8↑
- Τίτος 3:4-5↑
- Εφεσσίους 4:32↑
- Τζέρυ Μπρίτζες, The Practice of Godliness (Colorado Springs: Navpress, 2010), 215.↑
- Λουκά 6:35↑
- βλ. Κορινθίους Β’ 5:17↑
- Φιλιππησίους 2:4↑
- Kelly Minter, The Fitting Room (Colorado Springs: David C. Cook, 2011), 139.↑
- Ibid., 137.↑
- Ματθαίου 25:34-40↑