– Μήπως συμπαθήσατε ποτέ τον Εμπενίζερ Σκρούτζ και τον Γκριντζ ενώ πλησίαζε η εποχή των Χριστουγέννων; Ίσως ακούγεται λίγο ακραία η ερώτησή μου, όμως μήπως δεν νοιώσατε ποτέ τόσο ζεστά και όμορφα όπως πολλοί άλλοι την εποχή των Χριστουγέννων; Και θα θέλατε να ανακαλύψετε πώς να περάσετε καλύτερα Χριστούγεννα αυτή τη χρονιά;
Πριν μερικά χρόνια εργαζόμουν πάνω σε ένα Χριστουγεννιάτικο άρθρο για μια παιδική ιστοσελίδα στο Ίντερνετ και ανακάλυψα αυτή την εντυπωσιακή πληροφορία: «Στο ξεκίνημα του δεκάτου ενάτου αιώνα, τα Χριστούγεννα [στην Βόρεια Αμερική] είχαν σχεδόν εξαφανιστεί. Για παράδειγμα η εφημερίδα The Times δεν αναφέρθηκε ούτε μια φορά στα Χριστούγεννα από το 1790 έως το 1835».
Γεμάτος περιέργεια, έψαξα στο Ίντερνετ, ποιος να ήταν ο λόγος που είχαν σχεδόν εξαφανιστεί οι γιορτές των Χριστουγέννων εκείνη την περίοδο της Αμερικάνικης ιστορίας. Προκύπτει, ότι πολλοί απ’ τους Αμερικάνους αποίκους στα 1600 ήταν Πουριτανοί – μια ομάδα πολύ αυστηρών Προτεσταντών που πίστευαν ότι τα Χριστούγεννα ήταν μια Καθολική γιορτή και
ως εκ τούτου δεν έπρεπε να γιορτάζεται. Και για τα επόμενα 200 χρόνια, μέχρι το ξεκίνημα του 20ου αιώνα, τα Χριστούγεννα δεν γιορτάζονταν απ’ τους περισσότερους ανθρώπους στην Αμερική ενώ αυτοί που τα γιόρταζαν το έκαναν κρυφά.
Ούτε και στην Αγγλία του Όλιβερ Κρόμγουελ γιορτάζονταν. Αν και το 1660, δύο χρόνια μετά τον θάνατό του, η απαγόρευση έπαψε να ισχύει και τα Χριστούγεννα καθιερώθηκαν ξανά σαν μια γιορτή. Τουτέστιν απ’ τα μέσα του 16ου αιώνα μέχρι και τον 18ο αιώνα – σχεδόν 150 χρόνια – οι Χριστουγεννιάτικες γιορτές δεν ήταν όπως τις γιορτάζουμε σήμερα. Οι περισσότερες απ’ τις εορτάσιμες συνήθειες που γιορτάζουμε στις μέρες μας, καθιερώθηκαν στη Βικτωριανή εποχή. Όμως τι ήταν αυτό που άλλαξε τα πράγματα; Έχει να κάνει πάρα πολύ με κάποιον που έγραψε μια ιστορία για τα Χριστούγεννα.
Το 1843, ένα Βρετανός νουβελίστας ο Κάρολος Ντίκενς (1812-1870) έγραψε το βιβλίο Τα Χριστουγεννιάτικα Κάλαντα. Εκτός απ’ την ίδια την ιστορία των πρώτων Χριστουγέννων, πιθανόν να είναι απ’ τις πιο δημοφιλείς Χριστουγεννιάτικες ιστορίες όλων των εποχών. Στη νουβέλα του, ο Κάρολος Ντίκενς εξιδανίκευσε έναν ορισμένο τύπο Χριστουγέννων πάνω στο οποίο βασίζουμε σήμερα πολλές απ’ τις αντιλήψεις μας όσον αφορά τα Χριστούγεννα. Πιθανόν να σκεφτείτε ότι με το να έχει γράψει μια τόση υπέροχη περιγραφή των Χριστουγέννων όπως γιορτάζονταν από την οικογένεια του μικρού Τιμ, ότι μάλλον έτσι γιόρταζαν τα Χριστούγεννα οι περισσότεροι άνθρωποι στην Αγγλία – το δένδρο, τα Χριστουγεννιάτικα κάλαντα, το δείπνο, η συντροφικότητα της οικογένειας, το μοίρασμα των δώρων. Όμως κάτι τέτοιο δεν συνέβαινε, τουλάχιστον εκείνο τον καιρό.
«Όταν διαβάζουμε ή ακούμε το βιβλίο Τα Χριστουγεννιάτικα Κάλαντα», αναφέρει ο Μπρους Φόρμπς 1 σε μια συνέντευξή του σε ένα τοπικό ραδιοφωνικό πρόγραμμα, «δεν βλέπουμε μια αντανάκλαση του πώς ήταν τα Χριστούγεννα στις μέρες του Ντίκενς, βλέπουμε το πώς θα ήθελε ο Ντίκενς να μοιάζουν τα Χριστούγεννα».
Στις αρχές του 19ου αιώνα, «Υπήρχε πολύ ανεργία», αναφέρει ο Τζον Τζόρνταν, που μελετά τον Ντίκενς. «Υπήρχε μιζέρια και ο Ντίκενς είδε τα Χριστούγεννα σαν κάτι που έτεινε να λειτουργήσει σαν κάποιο είδος αντίποδα στις αρνητικές επιδράσεις της βιομηχανικής επανάστασης».
Έτσι λοιπόν, ένα μεγάλο ευχαριστώ πάει στον Κάρολο Ντίκενς που κατά κάποιο τρόπο κοίταξε πέρα απ’ το πώς γιορτάζονταν τα Χριστούγεννα εκείνο τον καιρό, δημιουργώντας ένα όραμα για κάτι καλύτερο.
Βέβαια με όλα τα παραπάνω που έχω αναφέρει, θα ήθελα να προσθέσω ότι τίποτα δεν μπορεί να σταματήσει κι εσάς, απ’ το να δημιουργήσετε και εσείς τις δικές σας Χριστουγεννιάτικες παραδόσεις, οι οποίες θα έχουν ιδιαίτερη σημασία για εσάς.
Όταν μεγάλωνα, ένοιωθα λίγο σαν τον Σκρουτζ όσον αφορά τις Χριστουγεννιάτικες γιορτές. Τα τελευταία χρόνια όμως έχω αρχίσει να απολαμβάνω τα Χριστούγεννα και νομίζω ότι έχει να κάνει επειδή δημιούργησα κάποιες νέες Χριστουγεννιάτικες συνήθειες για τον εαυτό μου ή με το ότι υπενθυμίζω στον εαυτό μου τη σημασία των παλιών παραδόσεων. Έχω φθάσει στο σημείο να κατανοώ ότι οι παραδόσεις έχουν πολύ αξία, όταν γίνονται για να διατηρήσουν τη μνήμη για κάτι που δεν πρέπει να ξεχαστεί – και το οποίο όπως και να έχει πρέπει να γιορτάζεται.
Παρακάτω υπάρχουν τρία ερωτήματα που μπορεί να σας βοηθήσουν να ανακαλύψετε και να δημιουργήσετε Χριστουγεννιάτικες συνήθειες που θα αγαπήσετε. Οι παραδόσεις ίσως ακόμη να είναι πράγματα που κάνατε στο παρελθόν, όμως που μπορεί να χρειάζεστε να αλλάξετε τον τρόπο που τις αντιλαμβάνεστε ή να ανανεώσετε το πάθος σας για τον λόγο που τις κάνατε.
Δεν χρειάζεται να νοιώθετε εγκλωβισμένοι στο πώς τις γιόρταζαν οι άλλοι στο παρελθόν, επειδή, τουλάχιστον για μένα, οι Χριστουγεννιάτικες παραδόσεις θα πρέπει να γιορτάζουν την αγάπη. Η γνώμη μου είναι ότι αυτό θα πρέπει να είναι το μοναδικό τεστ που θα πρέπει να ισχύει για τις νέες σας Χριστουγεννιάτικες συνήθειες.
Ποιον αγαπώ;
Ετοιμάστε έναν κατάλογο για εκείνους που έχουν ιδιαίτερη σημασία για εσάς. Γιορτάστε την αγάπη σας με το να κάνετε κάτι μαζί τους ή κάτι γι’ αυτούς – κάτι που θα σήμαινε πολλά για αυτούς. Θα μπορούσατε να αποφασίσετε να διαβάσετε ένα βιβλίο μαζί στις γιορτές των Χριστουγέννων με σκοπό να γιορτάσετε την συντροφικότητά σας. Ή αποφασίστε να κάνετε κάποια πράγματα μαζί κάθε μέρα ενώ πλησιάζουν τα Χριστούγεννα. Ή χαρίστε σε έναν αγαπημένο σας κάποια γνωμικά, τραγούδια ή απλοϊκά δωράκια που γιορτάζουν το ποιοι είναι αυτοί.
Χωρίς κανόνες, απλά κάνετε τους αγαπημένους σας να νοιώσουν αγαπημένοι. Και αυτό σημαίνει κάτι διαφορετικό για το κάθε άτομο. Βγάλτε λοιπόν ένα σημειωματάριο και αρχίσετε να γράφετε.
Ποιον θέλει από εμένα ο Ιησούς να αγαπώ;
Γνωρίζουμε ότι ο Ιησούς αγαπά τον καθένα και είναι εύκολο να επικεντρωθούμε στα άτομα εκείνα που βρίσκονται μακριά και τα οποία αγαπά ο Ιησούς, επειδή αν είναι 5.000 χιλιόμετρα μακριά, είναι κάπως μακριά για να τους προσεγγίσετε προσωπικά. Έτσι δεν αναφέρομαι σε αυτά τα πρόσωπα που βρίσκονται πολύ μα πολύ μακριά, αλλά για τα πρόσωπα που είναι δίπλα σας – στο γραφείο σας, το σχολείο ή την γειτονιά που ζείτε;
Υπάρχουν ευκαιρίες να δείξετε αγάπη σε άλλους που είναι κοντά σας, τη χρονιά αυτή; Σκεφτείτε να πείτε ναι. Και όχι μόνο με τον νου σας, αφού στον νου σας γνωρίζετε ότι σίγουρα ο Ιησούς αγαπά τους άλλους. Αλλά επίσης και με την καρδιά σας, επειδή μέσα σας γνωρίζετε ότι θα απαιτήσει να κάνετε κάτι που θα χρειαστεί προσπάθεια για να προσφέρετε αγάπη.
Πώς μπορώ να γιορτάσω την αγάπη;
Πρόσφατα αγόρασα ένα βιβλίο με ιδέες για κατασκευές παιδικών παιχνιδιών και υπάρχει και ένα μέρος του βιβλίου, που αναφέρεται σε Χριστουγεννιάτικες κατασκευές – ξύλινα ντουλαπάκια, βαμμένα στρατιωτάκια, φτερά αγγέλων, κτλ. Εκείνο που θα δοκιμάσω να ασχοληθώ εφέτος, είναι να διακοσμήσω χάρτινες τσάντες από ψώνια, τσάντες που αντικαθιστούν τις παραδοσιακές Χριστουγεννιάτικες κάλτσες. Σ’ όλη την περίοδο των γιορτών, θα γράφω γράμματα και θα ψάξω για μικρά δωράκια για τα ανιψάκια μου και θα τα βάλω μέσα στις τσάντες αυτές που θα έχουν γραμμένο το όνομά τους απ’ έξω.
Αυτές οι ιδέες ίσως να ακούγονται λίγο γλυκανάλατες, όμως τα πράγματα έχουν αρχίσει να δείχνουν όλο και πιο Χριστουγεννιάτικα. Νομίζω ότι είναι επειδή με κάθε δραστηριότητα που ασχολούμαι, κάθε κουλουράκι που ψήνω, κάθε απόγευμα που αφιερώνω με κάποιον αγαπημένο μου, γνωρίζω ότι το κάνω (ή προσπαθώ να το κάνω) λόγω εκείνου του θεϊκού πράγματος, που λέγεται αγάπη.
Αποφασίστε να κάνετε υπέροχα πράγματα για αυτούς που αγαπάτε. Βυθίστε τις πράξεις σας στην αγάπη – και θα έχετε μια απ’ τις καλύτερες Χριστουγεννιάτικες παραδόσεις.
Μου αρέσει η ιδέα του ότι για πολύ μα πολύ καιρό, τόσοι πολλοί άνθρωποι σε όλο τον κόσμο έχουν κάνει κάτι διαφορετικό και κάτι εξαιρετικό για να γιορτάσουν κάποιο γεγονός ή κάποια ιδέα. Τότε είναι που οι παραδόσεις έχουν το υπέρτατο νόημά τους – ότι γίνονται για να τιμήσουν κάτι το οποίο δεν πρέπει να ξεχαστεί – όμως το πώς γίνονται αυτό θα μπορούσε να είναι διαφορετικό απ’ οτιδήποτε έχει γίνει μέχρι τώρα. Ας γίνουμε δημιουργικοί λοιπόν!
Αν η ιδέα των Χριστουγέννων σας φαίνεται κάπως ανούσια και ξεπερασμένη, ελπίζω να σκεφτείτε εκείνον τον συγγραφέα που φαντάστηκε καλύτερα Χριστούγεννα και επίσης πώς να μπορέσετε κι εσείς να δημιουργήσετε καλύτερα Χριστούγεννα για τον εαυτό σας επίσης.
- Ο Μπρους Φόρμπς είναι ο διευθύνων στις θρησκευτικές μελέτες του Κολλεγίου Μόρνινγκσαϊντ στην Πόλη Σιουξ της Αϊόβα. ↑