Niedawno zabrałam swojego nastoletniego syna do kompleksu fawel (slumsy w Brazylii) Complexo do Alemão w północnej części Rio de Janeiro. Z gondoli, które zatrzymują się na pięciu wierzchołkach górskich, mogliśmy podziwiać całą zatokę i piękne pasma górskie. Na stromych zboczach rozciągały się też tysiące małych prowizorycznych chat. Były to fawele.

W pewnym momencie, mój syn stwierdził: „To zdumiewające o ile więcej jest tam biednych ludzi w porównaniu z  bogatymi!”

W drodze powrotnej, rozmawialiśmy z misjonarzem, który zaczął tam pracować zanim osiągnięto pokój – w czasie, w którym codziennie pojawiały się strzelaniny pomiędzy policją i kartelami narkotykowymi. Jakaś kobieta opowiedziała jak musiała kiedyś, jako dziecko, codziennie chodzić po wodę do wodotrysku, zanim jej ojciec i inni mogli wykopać studnię. Życie w tym rejonie istotnie się poprawiło w ostatnich latach, ale opowieści lokalnych kobiet uzmysławiały w jak potwornych warunkach żyją ludzie. Ta wyprawa wywarła ogromny wpływ na mojego syna, który teraz wykazuje większe zainteresowanie pomaganiem rodzinom żyjącym w nędzy w naszym mieście aniżeli zaspakajaniem swoich potrzeb.

Uważam, że nauczanie dzieci od najmłodszych lat o konieczności myślenia o innych i dzielenia się jest niezwykle ważne, ponieważ to kształtuje ich osobowość.  Niedawno przeczytałam gdzieś, że dzieci, które przeżyły II Wojnę Światową nauczyły się solidarności poprzez okropne okoliczności w których musiały walczyć o przetrwanie. Lata konieczności dzielenia się każdą odrobiną chleba czy mięsa pomogły ukształtować ich charakter na resztę ich życia i stały się częścią ich sposobu bycia.

Przez wiele lat, uczyłam dzieci wolontariuszy w różnych krajach. Okoliczności nie zawsze były idealne. Koniecznością było nauczenie dzieci wymiany dostępnymi materiałami dydaktycznymi lub zabawkami, oraz współpracy przy małych zadaniach, jak odkładanie rzeczy na miejsce czy sprzątanie stołu po posiłku.

Dzieci rozwijają współczucie dla innych poprzez uczestniczenie w pracach na rzecz społeczności lokalnej, poprzez przynależność do grup harcerskich, oraz poprzez pomaganie ludziom biednym. Uczenie od najmłodszych lat tych wartości, zwiększa prawdopodobieństwo tego, że dziecko będzie wierne tym wartościom przez resztę swojego życia.